Przepisy o finansach publicznych nie wspominają o korzyściach, jakie skutecznie działająca kontrola zarządcza może przynieść kierującym jednostkami finansów publicznych. Jednak ich dokładna analiza pozwala znaleźć propozycje rozwiązań menedżerskich, które pozwolą znacząco podnieść jakość zarządzania w sektorze publicznym
Zagadnienie kontroli zarządczej (dalej KZ), chociaż pojawiło się w ustawie o finansach publicznych ponad rok temu, wciąż budzi wiele kontrowersji. Wiąże się to w głównej mierze z tym, że dotychczasowe wymagania (kryteria) stawiane przed kierownikami jednostek sektora finansów publicznych (dalej JSFP) skonstruowane były głównie na zasadzie zgodności z prawem (kryterium legalności). Tymczasem nowe zasady położyły nacisk na efektywność, której nie da się tak prosto zmierzyć oraz ocenić.
Rosnące wymagania
Zapisy dotyczące KZ poszerzają zakres kryteriów, jakie muszą spełniać jednostki sektora finansów publicznych, realizując przypisane im zadania. Zgodnie z ustawową definicją jednostki mają funkcjonować w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny oraz terminowy. Bez wątpienia kryteria zgodności z prawem, terminowości oraz oszczędności nie są niczym nowym ani trudnym do weryfikacji. Problematyczne jest za to jednoznaczne stwierdzenie spełnienia kryterium efektywności. Definicje słownikowe pojęcia efektywność wskazują przede wszystkim na stosunek nakładów do uzyskanych dzięki nim efektów, rezultatów. Tego typu podejście jest bez wątpienia nowością w analizie funkcjonowania JSFP. Próba przeprowadzenia tego typu ocen doprowadzi do konieczności odpowiedzi na pytanie, jak liczyć nakłady oraz do jakich wymiernych efektów je odnosić. Liczenie nakładów i efektów związane jest w dużym stopniu z zagadnieniem budżetu zadaniowego, a jego pełne wdrożenie oraz odzwierciedlenie w sposobie prowadzenia rachunkowości jednostek będzie w dużym stopniu umożliwiało ocenę efektywności. Warto nadmienić, iż do oceny efektywności potrzebujemy ustalonego odgórnie i stosowanego w danym dziale administracji sposobu kalkulacji kosztów oraz wyznaczania i mierzenia efektów działania urzędów i instytucji. Brak ujednolicenia w tym zakresie może doprowadzić do tworzenia analiz opartych na niewiarygodnych podstawach. … (…)
Dalsza część artykułu na stronach >>Gazety Prawnej<<
