Pierwsze efekty kontroli CBA u marszałków – podejrzenia popełnienia przestępstwa przez Marszałka Województwa Lubelskiego Sławomira Sosnowskiego oraz Dyrektora Departamentu Rolnictwa i Środowiska. Sześć grup producenckich uzyskało ponad 22 mln zł nienależnego dofinasowania.
W połowie czerwca br. CBA jednocześnie rozpoczęło kontrole wydatkowania środków unijnych w 16 urzędach marszałkowskich w całej Polsce. To pierwsza taka kontrola CBA – systemowa i koordynowana. Kontrolą objęte są określone przepisami prawa procedury podejmowania i realizacji decyzji w przedmiocie wsparcia finansowego udzielanego przez urzędy marszałkowskie w ramach wybranych programów operacyjnych na lata 2007-2013.
Zespół agentów CBA z Lublina trafił także do tamtejszego urzędu. Już teraz ustalenia ich kontroli pozwoliły na sformułowanie i złożenie w prokuraturze zawiadomienia o podejrzeniu popełnieniu przestępstwa przez obecnego Marszałka Województwa Lubelskiego Sławomira Sosnowskiego oraz Dyrektora Departamentu Rolnictwa i Środowiska.
Do zdarzeń będących podstawą tego zawiadomienia doszło w latach 2010-2013 i dotyczą one nieprawidłowości przy uznawaniu pojedynczych podmiotów za grupę producencką, dzięki czemu przyznawano nawet milionowe dofinasowania z UE.
Kontrola CBA wskazuje, że kilka spółek, wbrew przepisom i mimo jasnych informacji posiadanych przez urzędników o niespełnieniu przez nich minimalnych warunków ustawowych uznawano w urzędzie marszałkowskim za grupę producencką. Ustalenia agentów CBA z Lublina wskazują, że grupy te były sztucznie wykreowane celem dostosowania się do warunków i przepisów prawa wymaganych, aby otrzymać pieniądze, a nie miały na celu pożądanych koncentracji dostaw i umieszczania na rynku produktów wytwarzanych przez jej członków.
W jednym z takich przypadków, opisanym szczegółowo w zawiadomieniu przekazanym do prokuratury, CBA wskazuje, że obecny Marszałek Województwa Lubelskiego Sławomir Sosnowski pełniąc wtedy funkcję wicemarszałka czterokrotnie nie dopełnił obowiązków, wydając decyzje w zakresie uznania grup producenckich, co umożliwiło uzyskanie nienależnego dofinasowania – korzyści majątkowej w wysokości ponad 22 mln przez spółki-grupy działające na rynku żywnościowym.
CBA podkreśla w zawiadomieniu, że marszałek Sosnowski musiał posiadać wiedzę, że podmioty te po uzyskaniu jego decyzji, będą ubiegały się o dodatkowe publiczne pieniądze.
Zawiadomienie dotyczy podejrzenia popełnienia przez Marszałka Województwa Lubelskiego Sławomira Sosnowskiego oraz wymienionego dyrektora przestępstwa niedopełnienia obowiązków i działania na szkodę interesu publicznego w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez grupy producenckie.
Delegatura CBA w Lublinie, składająca zawiadomienie, wniosła do Prokuratury Regionalnej o powierzenie jej postępowania w całości.
Kontrole CBA w urzędach marszałkowskich obejmują m.in. [quote_center]przestrzeganie prawa zamówień publicznych, zasad konkurencyjności, dotrzymywanie harmonogramu realizacji projektu, weryfikację zmian w projekcie, poprawność dokonywania płatności, osiąganie wskaźników (czyli rezultatu i produktu) zadeklarowanych we wniosku o dofinansowanie czy weryfikację przedstawianych do refundacji kosztów kwalifikujących się do objęcia wsparciem unijnym.[/quote_center]
Kompleksowe i systemowe działania kontrolne CBA obejmują także osoby odpowiedzialne za podejmowanie decyzji w instytucjach uczestniczących we wdrażaniu programu operacyjnego – od etapu samego podjęcia decyzji o dofinansowaniu projektu do weryfikacji wniosku o płatność.
Czas najwyższy wziąć się za te korupcyjne układy, które potykamy nawet w związku z prostymi zleceniami o względnie niby niskich wartościach jak np. 100.000 Zł …
Wszystkie organizacje państwowe czy prywatne powinni wzmocnić swoje kontrole wewnętrzne i uświadomić pracowników na poznawaniu czerwonych chorągiewek, że może by jakaś nieprawidłowość finansowa.
Myślę, że czerwona chorągiewka na pewno się pojawiała, ale pracownicy mogli przymykać oko, wszak to nie ich sprawa, a każdy chce pracować (obawa o utratę pracy, szykany itp.). Dlatego moim zdaniem instytucje typu kontrola wewnętrzna/audyt powinny w takich urzędach być jeszcze bardziej niezależne. Dzisiaj ustawa o finansach publicznych wprawdzie zapewnia niezależność, ale jedną ochroną (i to tylko kierującego audytem) jest to, że nie można go zwolnić bez zgody komitetu audytu.
Przypomniała mi się sprawa Enronu.