czwartek, 28 marca, 2024

Odpowiedz na: zmiany w finansach publicznych

Home Forum Sektory Samorządy zmiany w finansach publicznych Odpowiedz na: zmiany w finansach publicznych

#17821
kikcloud
Uczestnik

Poniżej zestawiłem cztery definicje audytu wewnętrznego. Trzy „wyprodukowane” przez naszego ustawodawcę i jedną „wykutą” na podstawie wieloletnich doświadczeń wykonywania zawodu przez międzynarodową organizację audytorów skupiającą praktyków audytu wewnętrznego (IIA).
Zrobiłem to dlatego, że sejm niedawno przyjął „nową” ustawę o finansach publicznych. Odbyło się to w „atmosferze powagi i spokoju” (jak kiedyś mówiono w stanie wojennym) tzn. cicho spokojnie i bez „zbędnych” dyskusji. Kto miał głosować –za- to głosował, a kto –przeciw- to też głosował. Nieobecni nie mieli racji. Oczywiście ktoś może mi zarzucić, że przesadzam, bo przecież były konsultacje, dyskusje w komisji sejmowej etc. Według mnie jeżeli chodzi o ustawę o finansach publicznych to grubo za mało. Zero dyskusji w mediach, analiz ekspertów (dostępnych dla szerszej publiczności), polemik, prezentacji stanowisk czy innych podejść niż to zawarte w projekcie ustawy. Dlaczego!? Przecież ta ustawa to taka konstytucja dla całej sfery finansów publicznych.
Zrobiłem to też, a może przede wszystkim dlatego, żeby zwrócić uwagę na zmiany które wg. ustawodawcy mają wzmocnić rolę audytu wewnętrznego w Polsce. Czy te zmiany rzeczywiści wzmocnią tę rolę? Śmiem wątpić!
Dla cierpiących na krótką pamięć chcę przypomnieć „Komisja Europejska w 28. rozdziale negocjacyjnym pt. Kontrola finansowa – zobowiązała wszystkie kraje kandydackie do zbudowania nowoczesnego systemu zapewniającego poprawność i efektywność procesów gromadzenia
i wydatkowania środków publicznych, określanego jako Publiczna Wewnętrzna Kontrola Finansowa (PWKF). Na system ten składa się kontrola finansowa, audyt wewnętrzny oraz instrumenty centralnej koordynacji systemu. W odróżnieniu od kontroli zewnętrznej, prowadzonej np. przez Najwyższą Izbę Kontroli, jest on wbudowany w struktury jednostek sektora finansów publicznych (JSFP) i gwarantuje działanie wewnętrznych procedur oraz mechanizmów zapewniających legalne, gospodarne, celowe i rzetelne gospodarowanie środkami publicznymi tych jednostek. Polska wykonała zobowiązanie UE, bowiem 27 lipca 2001 r. uchwalono nowelizację ustawy o finansach publicznych. Na jej mocy, od 1 stycznia 2002 r., rozpoczęto wdrażanie w naszym kraju kontroli finansowej i audytu wewnętrznego.” (cytat z Komunikatu po Radzie Ministrów – 20.07.2004 r.)
Zastanawiam się czy nadal, z czystym sumieniem, możemy powtórzyć to ostatnie zdanie z Komunikatu? Czy wprowadzenie usługodawcy zewnętrznego do prowadzenia audytu wewnętrznego w JSFP nie „gryzie” się z tą deklaracją, że system ten jest wbudowany w struktury jednostek sektora finansów publicznych? Czy już nikt nie pamięta na czym polegała „tragedia” ENRONU!!! Tam audyt zewnętrzny i wewnętrzny wykonywała firma zewnętrzna. Ta firma audytorska nazywała się „ARTUR ANDERSEN”. Enronu już nie ma, firma audytorska też już nie istnieje, a była znana na całym świecie. Amerykanie wyciągnęli wnioski, a my? Jeżeli na tym ma polegać wzmocnienie roli audytu wewnętrznego, to już gratuluję przyszłych „sukcesów” nowemu rządowi. W starożytnym Rzymie cesarz, który zwolniłby swoich pretorian, a oparłby się tylko na wojskach zaciężnych nie pożyłby długo. 😉
Czy zwróciliście uwagę na różnice w definicjach audytu wewnętrznego tych „naszych” i tej przyjętej w międzynarodowej praktyce? Na przykład dla kogo pracuje audytor wewnętrzny? Według naszych – dla kierownika jednostki, a według IIA – dla organizacji. Popatrzcie jaka „subtelna” różnica ;-). Można także porównać zakres działań audytora wewnętrznego. Według naszej ostatniej definicji jest to wspieranie kierownika jednostki w realizacji celów i zadań przez systematyczną ocenę kontroli zarządczej oraz czynności doradcze. Według IIA jest to przysporzenie wartości i usprawnienie działalności operacyjnej organizacji i pomoc w osiąganiu jej celów poprzez systematyczne i zdyscyplinowane podejścia do oceny i doskonalenia skuteczności procesów zarządzania ryzykiem, kontroli i governance. Dostrzegacie różnicę?
Oczywiście jest jeszcze wiele kontrowersyjnych tematów dotyczących audytu w tej nowej ustawie np.:
– kto może być audytorem wewnętrznym,
– dlaczego zdjęto ochronę z audytorów,
– komitety audytu,
– dlaczego różnicuje się audytorów na tych z samorządów i pozostałych
– w jaki sposób ustawa gwarantuje tzn. niezależność audytora wewnętrznego (szczególnie w samorządach)
– dlaczego pisząc ustawę, która nie spełnia MSPPAW, jednocześnie przyjmuje się te Standardy jako standardy audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych.
itd.
Pozdrawiam i zapraszam do dyskusji
Art. 35c. (wchodzi od 2002-01-01)
1. Audytem wewnętrznym jest ogół działań, przez które kierownik jednostki uzyskuje obiektywną i niezależną ocenę funkcjonowania jednostki w zakresie gospodarki finansowej pod względem legalności, gospodarności, celowości, rzetelności, a także przejrzystości i jawności.
2. Audyt wewnętrzny obejmuje w szczególności:
1) badanie dowodów księgowych oraz zapisów w księgach rachunkowych,
2) ocenę systemu gromadzenia środków publicznych i dysponowania nimi oraz gospodarowania mieniem,
3) ocenę efektywności i gospodarności zarządzania finansowego.

Art. 48. (wchodzi od 2006-01-01)
1. Audytem wewnętrznym jest ogół działań obejmujących:
1) niezależne badanie systemów zarządzania i kontroli w jednostce, w tym procedur kontroli finansowej, o których mowa w art. 47 ust. 3, w wyniku którego kierownik jednostki uzyskuje obiektywną i niezależną ocenę adekwatności, efektywności i skuteczności tych systemów;
2) czynności doradcze, w tym składanie wniosków, mające na celu usprawnienie funkcjonowania jednostki.
2. Ocena, o której mowa w ust. 1 pkt 1, dotyczy w szczególności:
1) zgodności prowadzonej działalności z przepisami prawa oraz obowiązującymi w jednostce procedurami wewnętrznymi;
2) efektywności i gospodarności podejmowanych działań w zakresie systemów zarządzania i kontroli;
3) wiarygodności sprawozdania finansowego oraz sprawozdania z wykonania budżetu.

Art. 272. (wchodzi od 2010-01-01)
1. Audyt wewnętrzny jest działalnością niezależną i obiektywną, której celem jest wspieranie ministra kierującego działem lub kierownika jednostki w realizacji celów i zadań przez systematyczną ocenę kontroli zarządczej oraz czynności doradcze.
2. Ocena, o której mowa w ust. 1, dotyczy w szczególności adekwatności, skuteczności i efektywności kontroli zarządczej w dziale administracji rządowej lub jednostce.

THE INSTITUTE OF INTERNAL AUDITORS (od 2009-01-01)
Audyt wewnętrzny jest działalnością niezależną, obiektywnie zapewniającą
i doradczą, której celem jest przysporzenie wartości i usprawnienie działalności operacyjnej organizacji. Pomaga on organizacji w osiąganiu jej celów poprzez systematyczne i zdyscyplinowane podejścia do oceny i doskonalenia skuteczności procesów zarządzania ryzykiem, kontroli i governance.