Zgodnie z ustawą o finansach publicznych naruszeniem dyscypliny tych finansów jest udzielenie zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów dotyczących obowiązku zamieszczenia ogłoszenia w postępowaniu o udzielenie takiego zamówienia. Jakkolwiek treść tego przepisu wydaje się stosunkowo jasna, to jednak w praktyce budzi on liczne zastrzeżenia i pytania.
Wejście w życie ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz.U. z 2005 r. nr 14, poz. 114) wywołało u osób podlegających jej przepisom nie tylko stan pewnej niejasności, ale wzbudziło nawet swego rodzaju niepokój. Dość szczegółowy zakres regulacji, może miejscami aż nazbyt drobiazgowy, rodzi uzasadnione obawy co do właściwego stosowania nowych przepisów, a tym samym – ale to już pokażą najbliższe miesiące – wzrostu postępowań o naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
Nowe przepisy – nowa odpowiedzialność
Nowa ustawa określa zakres odpowiedzialności oraz postępowanie w sprawach o naruszenie dyscypliny finansowej. Wskazuje także, że odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych będą podlegać m.in. osoby wchodzące w skład organu wykonującego budżet lub plan finansowy jednostki sektora tych finansów oraz pracownicy jednostek tego sektora, którym powierzono określone obowiązki w zakresie gospodarki finansowej lub czynności przewidziane w przepisach o zamówieniach publicznych.
Porównując aktualny katalog naruszeń przepisów o zamówieniach publicznych rodzących odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (art. 17 ustawy z 17 grudnia 2004 r.) z dawnym art. 138 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2003 r. nr 15, poz. 148 z późn. zm.), z łatwością dostrzeżemy, że ustawodawca bardzo rygorystycznie podchodzi do prawidłowości udzielania zamówień publicznych. Trudno się temu zresztą dziwić. Przepisy regulujące te zamówienia obowiązują od ponad 10 lat i wcale nie przekłada się to na większą znajomość obowiązujących procedur i zasad oraz poprawność stosowania przepisów. Świadczą o tym najlepiej statystyki. Jak wynika ze „Sprawozdania z funkcjonowania systemu zamówień publicznych w 2004 r.”, w ponad połowie spraw, które trafiły w zeszłym roku na wokandę urzędu, zespoły arbitrów orzekające przy Prezesie Urzędu Zamówień Publicznych uwzględniły odwołania.
Jak interpretować: „ogłoszenia w postępowaniu”
Biorąc pod uwagę szeroki wachlarz nowej regulacji, w niniejszych rozważaniach skupię się tylko na zapisie z art. 17 ust. 1 pkt 2 lit. b) omawianej ustawy. Zgodnie z ustawą o finansach publicznych naruszeniem dyscypliny tych finansów jest udzielenie zamówienia publicznego z naruszeniem przepisów dotyczących obowiązku zamieszczenia ogłoszenia w postępowaniu o udzielenie zamówienia. Jakkolwiek treść tej normy wydaje się dość jasna, to jednak budzi on pewne zastrzeżenia i pytania. W przepisie jest mowa o „ogłoszeniu w postępowaniu”.
Wydaje się, że legislator miał na myśli wszystkie ogłoszenia, które zamawiający zobowiązany jest zamieścić. Nie obejmowałoby to wprost tylko ogłoszeń, które zamawiający przekazuje prezesowi Urzędu Zamówień Publicznych, a których publikacja ze względu na wartość zamówienia nie jest obowiązkowa (art. 11 ust. 5 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych). Treść przepisu dotyczyłaby zatem zarówno ogłoszenia o zamówieniu, jak i ogłoszenia o udzieleniu zamówienia.
Trudno jednoznacznie wypowiedzieć się, czy ogłoszenie o udzieleniu zamówienia należy uznać za „ogłoszenie w postępowaniu”. Powszechnie przyjmuje się, że postępowanie o udzielenie zamówienia kończy się z chwilą podpisania umowy. Tak więc ogłoszenie z art. 95 p.z.p. ma charakter czysto formalno-informacyjny, tym bardziej że za taką interpretacją może przemawiać również fakt, iż informacje na ten temat udzielenie zamówienia przekazuje się tylko w przypadku największych zamówień. Z drugiej jednak strony, skoro ustawodawca nakłada na zamawiających pewne zadania, to powinni oni je wykonywać do końca i konsekwentnie. Ostatecznie o kierunku wykładni rozstrzygnie praktyka najbliższych miesięcy.
Obowiązek zamieszczenia ogłoszenia w postępowaniu o udzielenie zamówienia na pewno nie powinien dotyczyć tzw. wstępnych ogłoszeń informacyjnych (art. 13 p.z.p.). Stanowią one wprawdzie „informację o tym zamówieniu” i mają wpływ na jego bieg, poprzez możliwość skrócenia terminu składania ofert, ale w żadnym wypadku nie są ogłoszeniami „w postępowaniu”. Nie zwalnia to oczywiście zamawiających z obowiązku przygotowywania corocznych planów udzielania zamówień i przekazywania Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich oraz prezesowi Urzędu Zamówień Publicznych wstępnych ogłoszeń informacyjnych o planowanych w ciągu następnych 12 miesięcy zamówieniach.
Jaki jest zakres spornego przepisu
Zakresem art. 17 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy z 17 grudnia 2004 r. objęte będą ogłoszenia o zamówieniu w trybie przetargu nieograniczonego (art. 40 p.z.p.), przetargu ograniczonego (art. 48 p.z.p.), negocjacji z ogłoszeniem (art. 56 p.z.p.) oraz aukcji elektronicznej (art. 75 p.z.p.). Obowiązek ten odnosi się oczywiście nie tylko do wąskiej grupy ogłoszeń o zamówieniu zamieszczanych w miejscu publicznie dostępnym w siedzibie zamawiającego oraz na własnej stronie internetowej, jeżeli posiada taką stronę, ogłoszeń o zamówieniu przekazywanych prezesowi UZP oraz Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnoty Europejskiej, lecz dotyczy także: (…)
Więcej na stronach >>Gazety Prawnej<<