Audyt wewnętrzny jest niezbędny w jednostkach finansów publicznych. Ma on pomóc w prawidłowym i sprawnym wykonywaniu zadań i dobrym wykorzystywaniu pieniędzy.
■ Czy we wszystkich państwach Unii Europejskiej powinien obowiązywać ten sam model audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych?
– Wybór konkretnego modelu zależy od państwa członkowskiego. Są jednak pewne zasady, które muszą być zachowane. Podstawową zasadą jest takie ustanowienie audytu wewnętrznego, aby mógł on wykonywać swoje zadania w sposób w pełni niezależny i był podporządkowany najwyższemu poziomowi w danej organizacji.
■ Czyli nie można uznać konkretnego rozwiązania obowiązującego w którymś z państw członkowskich jako modelowego?
– Najważniejsze, że państwa członkowskie podjęły decyzję o wprowadzeniu audytu wewnętrznego do swoich struktur. Ważne jest również to, że przestrzegają zasady niezależności audytorów i zapewniają im odpowiednie warunki do pracy. Natomiast kwestia konkretnych rozwiązań organizacyjnych ma znaczenie trzeciorzędne.
OD KIEDY AUDYT
W wielu krajach europejskich oraz azjatyckich do 2000 roku audyt wewnętrzny w sektorze rządowym w ogóle nie funkcjonował. W dziesięciu nowych krajach UE (które weszly do Wspólnoty w 2004 roku) audyt został wprowadzony dopiero od 2002 roku.
■ Jak powinna być rozwiązana kwestia usytuowania komórek audytu wewnętrznego w poszczególnych jednostkach w sektorze państwowym. Czy można decyzję o posiadaniu komórki audytu pozostawić kierownikowi danej jednostki?
– W tym przypadku bardzo dużo zależy od tradycji administracyjnej danego kraju: czy podobne rozwiązania są wprowadzane na zasadzie ustawowej, czy pozostawia się je do decyzji organów. Najistotniejsze jest to, aby w każdej jednostce sektora publicznego audyt wewnętrzny był prowadzony. Trzeba tylko podjąć decyzję, jak zdefiniuje się organizację – czy będzie to odrębna jednostka czy ich grupa. Z drugiej strony, ważne jest, aby kierownik jednostki – dysponent środków budżetowych, nie postrzegał audytu jako coś narzuconego z zewnątrz. Konieczne jest, aby wiedział, w czym audytor może mu pomóc. Powinien mieć świadomość, że dzięki jego pracy może sprawniej i bardziej gospodarnie zarządzać jednostką.
JAKA PODSTAWA PRAWNA
W Polsce obowiązek prowadzenia audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych wynika z przepisów ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2005 r. nr 249, poz. 2104 z późn. zm.).
■ Jak przekonać kierowników jednostek, którzy mają wątpliwości, że audyt wewnętrzny jest im potrzebny?
– Pełniąc funkcję publiczną szef jednostki ma obowiązek pokazać, że wypełnia zadania, które są na niego nałożone, i że dobrze wykorzystuje środki finansowe i zasoby kadrowe. Musi zapewnić o tym podatników. Do tego potrzebuje wiarygodnych informacji. I audytor wewnętrzny jest jednym ze źródeł takich informacji; tym cenniejszym (…)
Dalsza część artykułu w >>Gazeta Prawna<<