Autor: Michał Bukowski
„Zmiany w zakresie regulacji prawnych systemu BIP, wprowadzone ustawą o informatyzacji podmiotów świadczących usługi publiczne”.
Historia Biuletynu Informacji Publicznej sięga postanowień ustawy o dostępie do informacji publicznej z 2001 roku. Tam po raz pierwszy wspomniano o urzędowym publikatorze teleinformatycznym, którego zadaniem było powszechnianie dostępu do informacji publicznej w Polsce. W 2002 roku powstało rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie Biuletynu Informacji Publicznej, którego autorzy definiowali wymagania, które musi spełniać wspomniany publikator.
Wśród aktów prawnych mamy takie, które wprowadzają istotne zmiany w funkcjonowaniu biuletynu oraz te, które nakładają nowe obowiązki związane z biuletynem na różnorodne podmioty sfery publicznej. Do pierwszych zaliczyć można z pewnością ustawę o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne z dnia 17 lutego 2005 roku ustanawiającą zasady prowadzenia projektów teleinformatycznych przez administrację publiczną. Jednym z jej narzędzi ma być Plan Informatyzacji Państwa, którego jednym z celów jest usprawnienie dostępu do informacji publicznej.
Obecna sytuacja Biuletynu Informacji Publicznej w Polsce pozostawia wiele do życzenia. Problemy interpretacyjne zapisów ustawy o dostępie do informacji publicznej i wspominanego rozporządzenia Ministra SWiA, a także brak nadzoru nad procesem realizacji obowiązku ustawowego zaowocowały niespójnością wdrożeń BIP-u w Polsce. Przekłada się to na wysokie koszty wytworzenia mechanizmów dostępu do informacji (hosting, licencje na oprogramowanie, koszty osobowe), a także na koszty dotarcia do informacji publicznej przez zainteresowanych, a zatem – wykorzystywania przez nich przynależnego im prawa dostępu do informacji.
Stan systemu strony głównej i stron podmiotowych BIP zachęcił prawodawcę do wprowadzania regulacji, które mają pozbawić system jego dotychczasowych wad. Ustawa o informatyzacji podmiotów realizujących zadania publiczne zakłada dostosowanie każdego systemu teleinformatycznego administracji do współpracy z innymi systemami tego typu w Polsce, kontrolę publicznego projektu informatycznego, wdrażanie neutralnych rozwiązań technologicznych oraz definiowanie wymagań wobec bezpieczeństwa systemu. Ustawodawca ogłosi także w styczniu 2006 roku Plan Informatyzacji Państwa zawierający narzędzia do wprowadzania usług społeczeństwa informacyjnego (w tym wsparcia dla osób starszych i niepełnosprawnych), zapewnienia treści odpowiedniej jakości i budowania zaufania do prezentowanej informacji – co jest szczególnie istotne w procesie przekazywania informacji publicznej.
Zmiany wprowadzanie do systemu BIP muszą uwzględniać nie tylko zapotrzebowanie wszelkich zainteresowanych podmiotów określonymi rodzajami informacji (czy może i usług?), ale także możliwości technologiczne i organizacyjne zobowiązanych podmiotów. System powinien służyć zarówno obywatelom i przedsiębiorcom, a także podmiotom zobowiązanym ułatwiając im udostępnianie informacji tak, aby ponoszone przez nich koszty i czas poświęcany na udzielenie informacji były jak najmniejsze.
W procesie projektowania nowych założeń biuletynu muszą zostać uwzględnione także regulacje Unii Europejskiej, w tym – w szczególności – dyrektywa o powtórnym wykorzystaniu informacji, której obowiązek wdrożenia przez kraje członkowskie minął w lipcu 2005 roku. Być może sprostanie wymogom dyrektywy doprowadzi także do aktualizacji ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Dyrektywa ta kładzie nacisk na powtórne wykorzystanie informacji publicznej wytwarzanej przez administrację, czyli na używanie jej przez osoby fizyczne i prawne w dowolnie wybranym przez nie celu. Takie wykorzystywanie informacji przyczynia się do wzrostu gospodarczego będąc zarazem realizacją fundamentalnego dla demokracji prawa dostępu do wiedzy.
W perspektywie czasowej kilku miesięcy będziemy mieli do czynienia z wydaniem drugiego już rozporządzenie w sprawie Biuletynu Informacji Publicznej. Będzie to rozporządzenie ministra właściwego do spraw informatyzacji (obecnie w MSWiA), który w lipcu 2006 roku podsumuje w nim okres prac nad koncepcją nowego BIP-u i nakreśli wytyczne wobec reorganizacji systemu jego funkcjonowania w Polsce.
Zapraszamy do udziału w konferencji Centrum Promocji Informatyki Sp. z o.o.: >> BIULETYN INFORMACJI PUBLICZNEJ << , nowe warunki technologiczne, prawne i organizacyjne – konferencja dla administratorów systemów BIP, która się odbędzie 29 listopada 2005 r. w Warszawie.
